اطلاعیه !
فرم عضویت در باشگاه مخاطبان





دروازۀ جهنم، دروازه بهشت
تاثیر جنگ اوکراین بر جغرافیایی سیاسی آینده جهان


۲۲ خرداد ۱۴۰۱   972  0  0 پرونده

 

اشاره: بحران اوکراین، برخلاف تصور اولیه‌ای که ذیل چارچوب رقابت امنیتی ناتو با روسیه شکل گرفته بود، ابعاد گسترده‌ای به خود گرفت و امروز برای همه کمابیش روشن است که این بحران، چه تاثیر و تاثراتی در رابطه با منازعات قدرت دارد و چه تبعات گسترده‌ای بر سرنوشت حال و آینده جهان خواهد داشت. به نظر می‌رسد کانون این بحران، تقویت رویای شکل‌گیری منطقه اوراسیا و اتحاد روسیه و اروپا در برابر زورآزمایی قطب‌های جدید قدرت (چین و آمریکا) بوده است. نزدیکی روزافزون اروپا به روسیه و وابستگی هر دوی آن‌ها به یکدیگر، دستمایه تلاش آمریکا و بریتانیا برای مداخله در روابط و قطبی‌کردن فضا برای بازگشت اروپا به آغوش جناح آنگلوساکسون شد. روسیه نیز در این فضا چاره‌ای جز نزدیک‌تر شدن به چین نداشت هر چند به نظر می‌رسد در برابر سلطه چین بر خودش، مقاومت جدی دارد. تبعات این تحرکات بر ایران، نه‌تنها در نقطه مذاکرات احیای برجام بلکه در تمامی تحرکات اقتصادی و سیاسی نیروهای داخلی ایران نمایان شد و ایران در معرض تصمیمات متضادی در قبال این صحنه قرار دارد. این وضعیت سرنوشت‌ساز کمابیش درباره باقی کشورها و می‌توان گفت درباره تمام جهان صادق است. چرا که تبعات این جنگ از امنیت غذایی گرفته تا بحران انرژی، همه کشورها را به تکاپو درباره بحران تامین امنیت در همه ابعاد سیاسی، نظامی، اقتصادی، بهداشتی و... می‌اندازد. از همین روست که بازنگری در شیوه تنظیم روابط یک کشور با شریان‌های قدرت در جهان، یک بازنگری فراگیر در میزهای تحلیلی کشورهاست.

موسسه علم و سیاست اشراق از ابتدای شروع این بحران، کانون‌های شکل‌گیری و تبعات این بحران را زیر نظر داشته است و ذیل پرونده «دروازه جهنم، دروازه بهشت» مطالب مرتبط با این بحران را فهرست کرده است. مطالبی که در آینده درباره بحران اوکراین و تبعات آن در سایت منتشر می‌شود به این فهرست افزوده خواهد شد.

 

تصمیم بر سر میراث

آیا گفتار منافع ملی، می‌تواند میراث‌دار تلاش یک دهه اخیر جمهوری اسلامی باشد؟

 

شبح دائمی اوراسیا

جنگ اوکراین و گسست اقتصاد سیاسی اوراسیا

 

محور جغرافیایی تاریخ

مقالۀ 1904 هافورد مکیندر دربارۀ اهمیت جغرافیای سیاسی

 

نگذاشتند به دریای مدیترانه برسیم

بازنشر گفت‌وگوی دکتر فرتوک‌زاده با مرحوم اکبر ترکان دربارۀ اهمیت جغرافیای سیاسی

 

فاجعۀ غذایی

جنگ، جهان شکننده را به سمت گرسنگی جمعی سوق می‌دهد.

 

پایان بندبازی

جنگ اوکراین، رژیم صهیونیستی را در یک دوراهی قرار می‌دهد.

 

تجدید عهد با اعراب

چرا اعراب نیاز به رهبری تازه‌ای دارند؟

 

بایدن و معمای خاورمیانۀ یکپارچه

پیمان امنیتی به رهبری رژیم صهیونیستی، تنها یک ببر کاغذی است

 

پارادوکس معیوب

هر سرنوشتی برای جنگ اوکراین، ممکن است برای ایالات متحده ناگوار باشد

سرمقاله
مشارکت ناامید
بدون تشکل‌یابی نیروهای مولد، نیروی انقلابیِ وفاداران جمهوری اسلامی به مصرف می‌رسد
محمدرضا هدایتی    سیدعلی کشفی   
فقدان گفتارهای سیاسی مؤثر و قدرتمند و کادر رهبری قابل‌اعتماد در این شرایط، می‌تواند سرنوشت متفاوتی برای این نیروها رقم بزند؛ سرنوشتی که یا نیروی ایجادشده را سرخورده‌تر می‌کند و فرومی‌نشاند یا آن را در جهاتی مغایر با منافع و قدرت ملی ایران به مصرف رساند. در این میان، شکل‌گیری تشکلی از نیروهای سیاسیِ مولّد که بتواند واجد گفتاری قدرتمند و امیدآفرین و کادر رهبری منسجم باشد، ضروری به نظر می‌رسد.


سرمقاله
نام من، هیچ‌کس
جغرافیای مقاومت در محاصره افتاده است
اباصالح تقی‌زاده طبری   
پول هنگفت انباشته در این کشورها به همراه سیاست مسالمت‌جوی دیکته‌شده، همۀ آن چیزی است که امکان رویاپردازی‌های توسعه را فراهم کرده و البته کار را برای کشوری چون ایران بسیار سخت نموده است؛ تصویر پاکیزۀ توسعه در این جغرافیا، در تقابل شدیدی با سیاست مقاومت از طرفی و در ادامۀ آن اقتصاد سیاسی تولیدی جمهوری اسلامی ایران است. جمهوری اسلامی که پس از انقلاب، جبهه‌ای تازه در منطقۀ آسیای غربی باز کرد و کشورهای حاشیۀ خلیج فارس را در طرف کشورهای مرتجع و وابسته نشاند و خود داعیه‌دار استقلال و مبارزه با نیروهای غیرملی شد، حالا با چهره‌ای جدید از این کشورها روبه‌رو شده است. آن‌ها با شما نمی‌جنگند؛ می‌خواهند همکاری کنند؛ گویا از شما خواسته‌اند که نگاه تنگ‌نظرانۀ ژئوپلیتیک را به کناری نهید و جهان وسیع پر از فرصت را ببینید


سرمقاله
جغرافیای ضعیف
سیاست همسایگی نمی‌تواند صرفا پیگیری منافع باشد
علیرضا شفاه   
چین قطعا باید در اولویت بالای همکاری‌های اقتصادی ایران قرار بگیرد اما نمی‌‌تواند سیاست همسایگی دولت آقای رئیسی را تضمین کند. چین کشوری آرام است و اقتصادی جهانی دارد. اقتضای سیاست خارجی چین این است که از جنگ‌های نیابتی ایران و عربستان جلوگیری کند اما اگر بنا باشد ثبات اقتصادی جامعۀ ایران منجر به قدرت‌نمایی‌ها و تنش‌های تازه‌ای در منطقه شود، قطعا چین ضامن فعالیت‌های اقتصادی‌ای نمی‌شود که به چنان نتیجه‌ای منجر شود. در ذیل همین محاسبه است که چین ذیل مزایایی که به این منطقه می‌بخشد مراقبت می‌کند که روی زمین لغزنده و پرفتنۀ آن پیراهن‌آلوده نشود. آیا ما می‌توانیم خودمان را به‌عنوان برندۀ مطلق منطقه معرفی کنیم و همۀ امنیت آن را تضمین نماییم؟





موسسه علم و سیاست اشراق
شماره تماس : 77136607-021


عضویت در باشگاه مخاطبین

اینکه چیزها از نام و تصویر خود سوا می‌افتند، زندگی را پر از هیاهو کرده است و این هیاهو با این عهد مدرسه که «هر چیزی خودش است» و خیانت نمی‌ورزد، نمی‌خواند. مدرسه آرام است و این آرامش بخشی از عهد و ادعای مدرسه است. هیاهو در مدرسه به معنای ناتوانی مدرسه در نامگذاری چیزها است؛ به این معناست که چیزها می‌خواهند از آنچه هستند فرا بروند. آنجا که می‌توان دانست از هر چیز چه انتظاری می‌توان داشت، دعوا و هیاهویی نیست، نظم حاکم است و هر چیز بر جای خویش است. اما اگر هرچیز حقیقتاً بر جای خود بود و از آنچه هست تخطی نداشت، دیگر چه نیازی به مدرسه بود؟ اگر خیانتی ممکن نبود مدرسه می‌خواست چه چیزی را بر عهده بگیرد. اگر حقیقت نامی دارد، از آن روست که امکان ناراستی در جهان هست. نام چنانکه گفتیم خود عهد است و عهد نگه داشت است و نگه داشت آنجا معنا دارد که چیزها از جای خود خارج شوند.

(تمام حقوق متعلق به موسسه علم و سیاست اشراق است)